Ondersteuning van inheems leiderschap
(Supporting Indigenous Leadership)
Handout Cop 25
Ons perspectief
We erkennen het bestaan van inheemse volkeren en ondersteunen hun leiderschap. Mensen over de hele wereld moeten alles doen wat nodig is om te herstellen van de gevolgen van alle vroegere en huidige genocidepolitiek ten opzichte van inheemse volkeren. Wij staan op tegen alle vormen van genocide in het heden en zetten ons in om daar een einde aan te maken. We verzetten ons tegen alles wat ons verhindert om te leren van het leiderschap van inheemse mensen. Wij ondersteunen en volgen hun leiderschap. Wij allen bezetten inheems land en verbruiken inheemse grondstoffen.
Zorg voor de aarde, verdragen en de inheemse soevereiniteit
De zorg voor de aarde, het eerbiedigen van verdragen met inheemse volkeren en inheemse soevereiniteit zijn diep met elkaar verweven. Inheemse volken zien deze dingen niet als losstaande zaken. Ze worden gezien als een en dezelfde kwestie.
Ons culturele wereldbeeld ter discussie stellen
De meesten van ons zijn opgegroeid in een cultuur die ons conditioneert om de wereld te zien als een constant gevecht voor overheersing en uitbuiting. Als we de situatie waarin we ons bevinden niet de baas zijn, kunnen we het gevoel hebben dat we ofwel genegeerd worden, ofwel gedwongen worden ons te onderwerpen aan de dominantie van een ander.
We kunnen het gevoel hebben dat het bezit van ‘privé-eigendom’ ons het recht geeft om eigendom dat ‘van ons is’ uit te buiten zoals ons dat goed dunkt. Veel inheemse volkeren geloven niet dat Moeder Aarde eigendom kan zijn. Het land wordt door de stam gemeenschappelijk onderhouden en verzorgd om het leven van mensen en andere soorten en het leefgebied van de huidige en toekomstige generaties in stand te houden.
Veel niet-inheemse volkeren hebben geleerd om veel in het leven te zien als een strijd tussen goed en kwaad. Dit wereldbeeld is vaak hardnekkig afgedwongen door straf of door het dreigen met straf, want in dit wereldbeeld moet wat slecht is bestraft worden. Straf is geïnstitutionaliseerd in ‘strafrechtsystemen’. Zelfs als we het, filosofisch gesproken, niet met dit wereldbeeld en deze instellingen eens zijn, kunnen ze ons nog steeds op onbewust niveau beïnvloeden. We willen bijvoorbeeld misschien wel dat milieumisdadigers worden gestraft voor hun wandaden. Deze gevoelens zijn begrijpelijk, maar over het algemeen weerspiegelen ze een niet-inheems wereldbeeld.
Aan de andere kant beschikken veel inheemse mensen over een ander cultureel perspectief dan het hierboven beschrevene. De mogelijkheid om naar deze andere perspectieven te luisteren, ze te respecteren en ze in je op te nemen, is voor iedereen een geschenk. Terwijl een niet-inheemse persoon bijvoorbeeld in de eerste plaats denkt aan de tweedeling tussen goed en kwaad, kan een inheems persoon meer gericht zijn op de vraag of zaken harmonieus in balans zijn, en zich bezighouden met de vraag hoe het evenwicht en de harmonie het best kunnen worden hersteld.
Natuurlijk zijn er veel verschillende inheemse culturen, en dus ook veel verschillende culturele waarden die een ander perspectief op de werkelijkheid kunnen geven. Helaas zijn op dit punt veel inheemse culturen diepgaand beïnvloed en vervormd door kolonisatie. Dat gebeurt bijvoorbeeld door het systematisch voorschrijven van niet-inheemse religieuze overtuigingen en praktijken aan inheemse volkeren, en door de culturele normen die worden opgelegd door de onderwijsinstellingen van de dominante cultuur. Het is daarom belangrijk om je bewust te zijn van de effecten van de kolonisatie op inheemse culturen en volkeren.
Leren om inheemse leiderschapsstijlen te respecteren
Veel inheemse mensen hebben de genocide overleefd door zich te verstoppen, door niet te veel op te vallen in niet-inheemse situaties. Tegelijkertijd hebben veel niet-inheemse mensen een subtiele training gekregen om de aanwezigheid of de invloed van inheemse mensen niet op te merken, om ze te laten ‘verdwijnen’, zelfs als ze in dezelfde kamer zitten. Deze dynamiek is een gevolg van de genocidegeschiedenis en kan zich op verschillende manieren manifesteren. Een inheems persoon, die een zichtbare leider is in een niet-inheemse omgeving, kan zich bijvoorbeeld te bang voelen om op een ontspannen manier vertrouwen uit te stralen. En maar al te vaak kan een inheems persoon een intelligent voorstel doen dat
bijna volledig genegeerd wordt, maar later geherformuleerd wordt door een niet-inheemse persoon, die dan vervolgens de eer krijgt van het gedane voorstel. Verder is het mogelijk dat inheemse leiders een groep niet domineren op de manier die we van ‘machtige’ niet-inheemse leiders verwachten. Het is zeer belangrijk dat alle deelnemers aan een groep leren om hun mond te houden, om respectvol te luisteren en om inheemse leiders de ruimte te geven voor hun leiderschap op een manier die zij verkiezen, zonder niet-inheemse agenda's of gevoelens van urgentie over milieukwesties op te leggen.
Wat we moeten leren
De strijd tegen de aanleg van de Dakota Access oliepijpleiding dichtbij het indianenreservaat Standing Rock in de jaren 2016-2018 was zeer belangrijk, en niet alleen als protestbeweging. Standing Rock legde het gezicht van de moderne genocidepolitiek en oorlogsvoering bloot. Standing Rock mobiliseerde inheems verzet tegen een oorlogsdaad ten opzichte van inheemse volken door bedrijfsbelangen die werden gesteund door Amerikaanse federale en staatspolitiek. De niet-inheemse bezittende-klassebelangen werden tegen inheemse belangen en verdragen ingezet. In Standing Rock was er een grote bijeenkomst van verschillende stammen en werd er een patstelling gecreëerd om inheemse land- en waterrechten te verdedigen ten voordele van alle mensen.
Het is belangrijk en zinvol om vertrouwd te raken met de verdragen die zijn ondertekend door de overheid en de lokale stam(men) in het gebied waar je woont. Veel van deze verdragen worden dagelijks geschonden door niet-inheemse mensen die het voortbestaan van de inheemse bevolking negeren, en die niet geloven dat de rechten van de inheemse bevolking op land en grondstoffen iets waard zijn. Een dergelijke houding vormt een voortdurende actieve genocide op inheemse mensen met als uiteindelijk doel de inbeslagname en privatisering van land. Er worden veel voorwendsels gebruikt om deze houding te rechtvaardigen.
Als je in de Verenigde Staten woont, is het nuttig om te leren wat de volgende woorden betekenen in de relatie tussen niet-inheemse en inheemse Amerikanen: overgedragen land, inheemse soevereiniteit, zelfbeschikking, gronduitgifte, assimilatie, indiaanse reorganisatie, tribale beëindiging, lijfrente-uitkeringen, vruchtgebruiksrechten, federale erkenning, indiaanse internaten, het bureau voor indiaanse zaken (BIA). Deze termen verwijzen naar het beleid en de kwesties die nauw verband houden met de voortdurende genocide op de inheemse bevolking van Noord-Amerika.
Als je buiten de Verenigde Staten woont, is het een goed idee om te weten te komen hoe wetten en instellingen in je land van invloed zijn op inheemse volken.
Relaties opbouwen
Veel van het werk om een einde te maken aan genocide hangt af van ons vermogen om echte vriendschapsbanden op te bouwen met inheemse mensen. Als dit moeilijk voor je is, kan het zinvol zijn om te beginnen met vriendschappen met mensen die een inheemse achtergrond hebben, maar opgevoed zijn in een cultuur die vergelijkbaar is met die van jezelf (bijvoorbeeld mensen van inheemse afkomst die opgevoed zijn in een witte, zwarte of Latino culturele omgeving). In deze relaties kun je de inheemse kant van hun afkomst verkennen en beginnen te begrijpen, en leren om de effecten van genocide op hen te herkennen. Misschien lijken ze genoeg op jou, zodat je je relatief ontspannen bij ze voelt. Daarom kun je het beste met hen beginnen. Maar hun familieverhalen kunnen heel anders zijn dan die van jou, en hun kracht en moeilijkheden zijn misschien niet identiek aan die van jou.
Het werk van Sustaining All Life en United to End Racism
Het is mogelijk om de gevolgen van de door de mens veroorzaakte klimaatverandering te beperken en het milieu te herstellen. Daar zijn enkele zeer grote veranderingen in onze economie en ons leven voor nodig. De organisaties Sustaining All Life en United to End Racism denken dat de milieucrisis alleen kan worden opgelost als we eveneens een einde te maken aan racisme, genocide op inheemse volkeren, klassisme, seksisme en andere vormen van onderdrukking. De impact van milieuvernietiging en klimaatverandering raakt mensen die het doelwit zijn van deze specifieke vormen van onderdrukking het meest. Om de noodzakelijke veranderingen te realiseren is een massale, wereldwijde beweging nodig van mensen van allerlei achtergronden die zowel de effecten van de klimaatverandering als de gevolgen van het racisme bestrijden.
Sustaining All Life en United to End Racism denken dat het volgende ons tegenhoudt bij het opbouwen van een grote en krachtige beweging:
- voortdurende verdeeldheid (meestal veroorzaakt door onderdrukking, vooral racisme en klassisme) tussen naties en tussen groepen mensen onderling;
- wijdverspreide gevoelens van ontmoediging en machteloosheid;
- het ontkennen van de almaar toenemende schade aan het klimaat en de falende aanpak ervan;
- problemen bij het effectief verduidelijken van het verband tussen de milieucrisis en het falen van ons economische systeem.
Sustaining All Life en United to End Racism zijn bezig om deze en andere kwesties aan te pakken.
De rol van onderdrukking
De economie en politiek van onze verschillende samenlevingen vereisen groei en winst. Er is weinig aandacht voor mensen, voor andere levensvormen of voor de aarde. Dit leidt tot uitbuiting en onderdrukking. Vormen van onderdrukking (zoals racisme, klassisme, seksisme en de onderdrukking van jongeren) treffen iedereen en veroorzaken grote onrechtvaardigheid, beperken de toegang tot hulpbronnen en schaden het leven van miljarden mensen. Als we eenmaal met onderdrukking te maken hebben gehad, hebben we de neiging om de pijn die we hebben meegemaakt, ook anderen aan te doen. Veel van de psychische en emotionele schade die mensen is aangedaan, ontstaat door deze doorgegeven pijn. Hoewel mensen hierdoor vaak op een onderdrukkende manier gaan handelen, is onderdrukkend gedrag niet aangeboren. Het ontstaat alleen als iemand emotioneel gekwetst is. Onderdrukkende samenlevingen maken misbruik van deze kwetsbaarheid om economische uitbuiting tot stand te brengen en in stand te houden.
Het belang van het helen van persoonlijke pijn
De psychische en emotionele schade die ons wordt berokkend door onderdrukking en andere kwetsende ervaringen, belemmert ons vermogen om helder te denken en zet groepen mensen tegen elkaar op. Dit maakt het moeilijk om na te denken over de klimaatcrisis en er effectief op te reageren. Mensen zouden zich nooit coöperatief opstellen in een samenleving die mensen uitbuit en het milieu schade toebrengt, als ze niet eerst zelf gekwetst waren.
Herstellen van de pijn, die onderdrukking in stand houdt en leidt tot ander schadelijk gedrag, is niet gemakkelijk en kost tijd. Velen van ons willen hier niet aan. We hebben het misschien overleefd door onszelf gevoelloos te maken voor de schade die onderdrukking ons heeft berokkend. Anderen gaan ervan uit dat we er nooit van af zullen komen.
In Sustaining All Life en United to End Racism hebben we geleerd dat we onszelf kunnen bevrijden van deze pijn en barrières voor een effectieve organisatie kunnen slechten. We kunnen genezen van pijnlijke ervaringen als iemand aandachtig naar ons luistert en ons toestaat en aanmoedigt om verdriet, angst en andere pijnlijke emoties los te laten. Dit gebeurt door middel van een natuurlijk genezingsproces: praten, huilen, bibberen, boos zijn en lachen. Als we in een ondersteunend netwerk pijnlijke gevoelens kunnen laten gaan, kunnen we verbonden, hoopvol, attent, vreugdevol en toegewijd blijven. Dit versterkt op zijn beurt ons vermogen om een beweging op te bouwen die als doel heeft om de effecten van klimaatverandering en racisme te stoppen.
Voor meer informatie:
www.sustainingalllife.org
adres: Sustaining All Life/United to End Racism 719 Second Ave North, Seattle, WA 98109, USA
e-mail: sal@rc.org
tel: +1-206-284-0311
Sustaining All Life (SAL) is een internationale organisatie die zich ten doel stelt klimaatcrisis op te lossen door een einde te maken aan alle verdeeldheid onder mensen. United to End Racism (UER) is een wereldwijde groep mensen van allerlei leeftijden en achtergronden, die zich inzetten om een eind te maken aan racisme in de wereld en andere groepen ondersteunen bij het bereiken van dit doel. UER en SAL zijn projecten van Herwaarderingscounselen (HC) en maken gebruik van HC-gereedschap. Herwaarderingscounselen is een goed omschreven theorie en praktijk die mensen van alle leeftijden en achtergronden leert om elkaar effectief te helpen bevrijden van de emotionele littekens van onderdrukking en andere pijn. Door om beurten naar elkaar te luisteren en emotionele ontlading aan te moedigen, kunnen mensen oude pijn genezen en zijn ze beter in staat om te denken, zich uit te spreken en anderen te organiseren en te leiden in het opbouwen van een wereld waarin de mens en andere levensvormen worden gewaardeerd en het milieu wordt hersteld en behouden. Herwaarderingscounselen bestaat momenteel in 95 landen.
- - - -